Dinh dưỡng cho heo nái nuôi con
Giai đoạn heo nái nuôi con là một trong những giai đoạn quan trọng nhất quyết định năng xuất cũng như hiệu quả chăn nuôi heo nái và cũng là giai đoạn quyết định tới chất lượng con giống để chuẩn bị cho các giai đoạn chăn nuôi heo về sau.
Hiện nay việc chăn nuôi heo nái đang dần được chú trọng, ngày một nhiều những trang trại heo nái có quy mô hàng nghìn con. Việc chăm sóc nuôi dưỡng heo nái nuôi con cũng dần được “quy trình” hóa để đảm bảo chăn nuôi công nghiệp hiện đại.
Heo nái nuôi con
Như đã được chúng tôi đề cập tới trong chuỗi bài viết về “chăm sóc nuôi dưỡng heo con giai đoạn theo mẹ (úm heo) và cai sữa cho heo con” tuy nhiên chăm sóc và nuôi dưỡng heo nái giai đoạn để có thể khai thác bền vững và lâu dài đàn nái cũng như nâng cao chất lượng đàn giống heo thương phẩm.
Cụ thể trong bài viết “tại sao ngày cai sữa cho heo nên từ 21 ngày trở đi ” chúng ta đã có cái nhìn khái quát về giai đoạn heo nái nuôi con. Theo các nghiên cứu đã được đề cập trong bài viết trên, cho thấy thời gian nuôi con của heo mẹ khoảng từ 21 đến 28 ngày.
Như vậy, chúng ta cần chăm sóc như thế nào? cung cấp dinh dưỡng ra sao để có được đàn heo nái cho hiệu quả sản xuất cao nhất cũng như giảm thiểu các chi phí dư thừa không cần thiết tại trại.
Yêu cầu dinh dưỡng trong giai đoạn này cần
– Heo mẹ cần ăn tốt để đảm bảo sữa nuôi con và cân bằng thể trạng.
– Heo mẹ trong giai đoạn này cần giữ được thể trạng tốt (hao mòn heo mẹ thấp nhất có thể) và hao mòn cơ thể heo mẹ ảnh hưởng tới lượng thức ăn tiêu thụ /ngày .
Trong giai đoạn này nếu heo mẹ không duy trì một thể trạng ổn định tới lúc cai sữa (heo quá gầy) sẽ dẫn tới
+ Giảm số trứng rụng ở lần sinh sản sau (đẻ ít con hơn vào lứa sau).
+ Kéo dài thời gian chờ phối.
Bảng hao mòn heo mẹ ảnh hưởng tới thời gian lên giống.
| Lứa đẻ | Hao mòn heo mẹ % | ||
| <8 | 8 – 15 | >15 | |
| 1 | 8,9 ngày | 10,7 ngày | 13,2 ngày |
| 2 | 6,5 ngày | 7 ngày | 11,9 ngày |
| 3 | 5,6 ngày | 6,7 ngày | 6,4 ngày |
| 4 | 6,1 ngày | 6,6 ngày | 6,5 ngày |
Nhu cầu dinh dưỡng cho heo nái giai đoạn nuôi con
Việc duy trì thể trạng tốt và đảm bảo sữa cho heo con đòi hỏi một lượng lớn năng lượng, protein-acid amin, vitamin, khoáng và nước.
Năng lượng
Nhu cầu năng lượng của heo được xác định theo NRC 1998.
– ME giai đoạn mang thai = 105 kcalME/kgW0,75.
– ME cho quá trình tiết sữa: ME milk = (6,83 x ADG x số heo con) – 125 x số heo con.
Bảng chuyển đổi: Thể trọng (WB) sang thể trọng trao đổi (W0,75)
| WB (kg) | W0,75 (kg) | WB (kg) | W0,75 (kg) |
| 10 | 5,62 | 200 | 53,2 |
| 20 | 9,46 | 225 | 58,1 |
| 30 | 12,8 | 250 | 62 |
| 40 | 15,9 | 275 | 67,5 |
| 50 | 18,8 | 300 | 72,1 |
| 60 | 21,6 | 325 | 76,5 |
| 70 | 24,2 | 350 | 80,9 |
| 80 | 26,7 | 375 | 85,2 |
| 90 | 29,2 | 400 | 89,4 |
| 100 | 31,6 | 425 | 93,6 |
| 125 | 37,4 | 450 | 97,7 |
| 150 | 42,8 | 470 | 101,7 |
| 175 | 48,1 | 500 | 105,7 |
Như vậy năng lượng cần thiết cho nái giai đoạn nuôi con được tính như sau:
- Heo nái đẻ lứa 3 (200kg) đang nuôi 10 heo con, độ tuổi tuần 3 (ADG: 240g/con/ngày)
- ME duy trì: 200 kg thể trọng (WB) = 53,2 W0,75–> ME = 110 x 53,2 = 5852 kcal
- ME tiết sữa: ME milk = (6,83 x 240 x 10) – (125 x 10) = 15142 kcal
- Tổng năng lượng cần cung cấp cho heo là: 15142 + 5852 = 20994 kcal
Protein và các acid amin
Nhu cầu về protein cho heo nái giai đoạn này theo nghiên cứu của NRC, 1998, protein thô trong thức ăn chiếm 19%, trong thành phần các acid amin trong khẩu phần thức ăn cần được cân đối.
»› Dinh dưỡng protein cho heo như thế nào là đủ???
Bảng thành phần protein và các acid amin trong khẩu phần thức ăn
| Thành phần | Tỷ lệ (%) |
| Protein thô | 19 |
| Lysine | 1 |
| Met và cystine | 0,6 |
| Tryptophan | 0,2 |
| Threonine | 0,72 |
| Valine | 1 |
| Calcium | 0,9 |
| Phosphorus | 0,8 |
| Phosphorus tổng số | 0,5 |
Nước
Nước giai đoạn này rất cần thiết cho heo: Thức ăn + nước = sữa
Đối với heo mẹ giai đoạn này cần được uống tự do nước sạch và mát.
Lượng nước cần thiết và tốc độ chảy
| Khối lượng (kg) | Nước cần thiết (l/ngày) | Tốc độ chảy (l/phút) |
| 6 – 16 | 1 – 2 | 1 |
| 30 – 50 | 3 -5 | 1,5 |
| 50 – 100 | 5 – 10 | 1,8 |
| Nái mang thai | 12 – 15 | 2 |
| Nái nuôi con | >40 | >2 |
Cung cấp lượng thức ăn cho nái đẻ nuôi con
Ta có thể tính lượng thức ăn cho heo bằng cách tính theo năng lượng cần thiết
VD: cần tính lượng thức ăn cho một nái đẻ lứa 3 có khối lượng 200kg đang nuôi 10 heo con ở tuần thứ 3 sau sinh.
- Năng lượng mà heo mẹ cần nhận được là: 20994 kcal/ngày
- Thức ăn cho heo nái giai đoạn nuôi con trên thị trường hiện nay thường có năng lượng trao đổi ME: 3100 kcal/kg thức ăn
- →như vậy cần cho heo ăn 20994/3100 = 6,7 kg thức ăn/ngày
Tuy nhiên trong quá trình nuôi ta cũng cần có sự điều chỉnh sao cho phù hợp với điều kiện cũng như con giống của trại.
Do đây là giai đoạn quan trọng quyết định hiệu qủa chăn nuôi heo nái nên chú trọng dinh dưỡng cho heo ngay từ trước khi heo đẻ đến hết quá trình nuôi con.
| Thời gian | Khẩu phần (kg/con/ngày) | |||
| Chuồng hở | Chuồng kín | |||
| Quản lý trung bình | Quản lý tốt | |||
| Trước khi đẻ | 4 ngày | 2,5 | 2,5 – 3 | 3 – 3,5 |
| 3 ngày | 2 | 2 – 2,5 | 3 | |
| 2 ngày | 3 | 2 | 2 – 2,5 | |
| 1 ngày | ≥ 1% thể trọng | ≥ 1% thể trọng | ≥ 1% thể trọng | |
| Ngày đẻ | 0,5 | 0,5 – 1 | 1 | |
| Sau ngày đẻ | Nuôi con 1 ngày | 1,5 | 1,5 | 2 |
| Nuôi con 2 ngày | 1,5 | 2,5 | 3 | |
| Nuôi con 3 ngày | 2,5 | 3,5 | 4 | |
| Nuôi con 4 ngày | 3,5 | 4,5 | 5 | |
| Nuôi con 5 ngày | 4,5 | 5,5 | 6 | |
| Nuôi con 6 ngày trở lên | Ăn tối đa | Ăn tối đa | Ăn tối đa | |
| Ngày cai sữa | ≥ 1% thể trọng | ≥ 1% thể trọng | ≥ 1% thể trọng | |
Việc đáp ứng nhu cầu của heo nái giai đoạn nuôi con cùng với việc quản lý, chăm sóc cũng như phòng chống dịch bệnh giúp đàn heo con khoe mạnh, chất lượng con giống tốt, tăng thời gian khai thác heo nái, nâng cao năng xuất và giảm tỷ lệ loại thải heo nái. Từ đó nâng cao hiệu quả chăn nuôi heo nái.
Nguồn: nguoichannuoi.vn
